Veel mensen denken dat je geen fouten mag maken of dat je zeker zo min mogelijk fouten moet maken. Deze druk van perfectie kan veel spanning geven en ten koste gaan van je zelfvertrouwen.

Als je geen fouten mag maken van jezelf zul je weinig risico durven nemen. Hierdoor zal je minder nieuwe dingen leren.

Fouten maken helpt bij:

• Het leren zelf. Fouten zorgen er voor dat je analyseert wat mis ging en dit zal je goed onthouden.
• Fouten geven na analyse veel informatie over jezelf.
• Je voelt je goed over je zelf als het vervolgens wel lukt. Juist omdat het niet makkelijk was.
• Het vervolg op gemaakte fouten is bijna altijd beter. Er ontstaat een beter begrip, betere diensten, betere producten.
• Fouten kunnen de creativiteit versterken.
• “Ik heb vele duizenden manieren ontdekt hoe iets niet werkt” zei Edison en maakte zo zijn fouten tot een belangrijk onderdeel van zijn ontdekkingen.

Wanneer je in een testsituatie komt zal dit bijna altijd spanning geven. Deze spanning kan helpen je hersenen te activeren, je focus te versterken en je concentratie te vergroten. Dit is wat we gezonde stress noemen en die moeten we zeker niet willen weg nemen.

Teveel spanning kan juist tegengesteld gaan werken. Dit is faalangst die vooral optreedt bij testen of andere beoordelingsmomenten.

Als je faalangst hebt kunnen je hersenen volledig blokkeren. Ondanks dat alle kennis natuurlijk gewoon aanwezig is, kun je er dan niet meer bijkomen.

Ook lichamelijk kan faalangst zich laten zien: Zweetaanvallen, hartkloppingen, duizeligheid, snel adem halen of hoofdpijn.

Bij Faalangst lukt je het je vaak niet om te laten zien wat je kunt. Realiseer je dat het niets zegt over je intelligentie, creativiteit of andere vaardigheden.

Faalangst gaat niet over je vaardigheden, het gaat over hoe je met stress om gaat.

Faalangst beïnvloed ook je waarneming. Als iets minder goed gaat, zorgt faalangst voor de gedachte: zie je wel, ik kan het niet, ik zal het nooit kunnen.

Ook kan faalangst voor een voortdurende onzekerheid zorgen. Je hebt het gevoel dat het nu misschien wel goed gaat, maar ooit val je door de mand en dan ziet iedereen dat je het eigenlijk niet kunt.

Faalangst is bijna altijd gebaseerd op een negatieve gebeurtenis uit het verleden, waarbij verkeerde conclusies of overtuigingen zijn ontstaan. Ergens is bij jou het idee ontstaan dat je dingen niet kunt, dat je niet zo slim bent of dat je bijvoorbeeld onhandig bent. Er zijn vele manieren waarop verkeerde overtuigingen kunnen ontstaan. Belangrijk is nu om deze overtuiging met of zonder hulp te achterhalen en bij te stellen.

Ook helpt het om je eigen keten van gedachten-gevoel-gedrag bij te stellen.

Je denkt bijvoorbeeld ik kan het niet, dit zal je dan stress, angst of onzekerheid geven en vervolgens zul je hierdoor minder goed presteren. Als je niet ingrijpt kan dit een steeds terugkerende cyclus worden.

Denk dus andere gedachten om zo andere emoties en daardoor ander gedrag te krijgen. Lukt dit niet alleen vraag dan om hulp. Vaak zijn een paar gesprekken met een cognitief of RET-therapeut al voldoende.

Andere dingen die je kan doen om je faalangst te verminderen:

• Sta stil bij je successen
• Geef jezelf regelmatig complimenten
• Luister goed naar complimenten van anderen, wuif ze niet weg.
• Bedenk een beeld over hoe je leven er uit ziet zonder deze faalangst, roep deze regelmatig op

De reden waarom veel mensen niet zo snel lezen (100 tot 400 woorden) zijn:

• Veel mensen mompelen datgene wat ze lezen mee. Dit gemompel neem tijd en vertraagd dus het leestempo             
• Je ogen gaan trager dan je denkvermogen
• De meeste mensen lezen steeds delen van zinnen of woorden terug. Dit gebeurt vaak automatisch zonder dat je je dat bewust bent.
• Je ogen maken sprongetjes na telkens ongeveer 3 woorden. Dan nemen ze een korte pauze en gaan verder met de volgende 3 woorden.
• Je bent vaak, maar zo’n 20 tot 30% met aandacht bij hetgeen je leest. Dit percentage kan je verhogen.

Hoe kan je je leessnelheid verhogen?

• Je kan de spieren van je ogen letterlijk trainen door dagelijks het snellezen te oefenen.
• De woorden aanwijzen met een stokje (denk bijvoorbeeld aan een potlood of een eetstokje). Dit helpt je ogen te focussen en zorgt voor minder pauzes tussen de woorden.
• Het teruglezen, wel backskipping genoemd, kan je afleren. Wees je bewust dat je het doet en weet waarom je het doet. Meestal gaan mensen terug lezen zonder dat ze dit zelf door hebben en soms omdat ze denken dat ze anders de tekst niet begrijpen.
• Mee mompelen met lezen helpt niet om dingen beter te begrijpen. Het is vaak een gewoonte die ontstaan is vroeger bij het leren lezen toen van je verwacht werd dat je de woorden fonetisch liet horen: Dit is Ol-af en dat is zijn vro-lij-ke scha-ap. Helaas werd vaak vergeten om je deze fonetische gewoonte weer af te leren.
• Dek de rest van de tekst af als je een zin leest. Zo gaan je ogen niet dwalen.
• Zorg dat je een ritme ontwikkeld bij het lezen en hou deze vast.

De meeste mensen lezen 100 tot 400 woorden per minuut waarbij ze wat ze lezen ook daadwerkelijk begrijpen. Om te leren moet je effectief kunnen lezen. Effectief betekent dat je begrijpt wat je leest en dit ook kunt onthouden. Een goede en uitgebreide woordenschat helpen bij het snel kunnen begrijpen. Veel lezen is de beste manier om je woordenschat uit te breiden en een goed gevoel te ontwikkelen hoe je de woorden kunt toepassen.

Hoe kan je je lezen meer effectief maken?

• Zorg dat je overzicht hebt over je tekst. Het is als bij het in elkaar zetten van een nieuwe kast waarbij je eerst de tekening bekijkt, zodat je weet welke onderdelen je aan elkaar moet schroeven. Kijk hoe is de tekst opgebouwd, wat is de hoofdzaak en wat zijn de bijzaken, wat zijn de leerdoelen en de trefwoorden. Je maakt hier als het ware een kapstok mee waar je straks al lezend de inhoud overzichtelijk aan kan hangen.
• Ga niet passief lezen. En let op: ook het markeren van de tekst met een markeerstift is vaak passief lezen. Je hersenen zijn hierbij vaak meer bezig met de beweging dan de inhoud.
• Wees actief, ga aan de slag met de tekst. Stel vragen, maak opdrachten.
• Lees een pagina en verteld deze terug aan jezelf. Als dit niet lukt weet je direct dat je iets niet voldoende begrepen hebt.
• Vertel de volgende dag hardop aan je zelf of aan het badeendje wat de kernpunten ook al weer waren. Herhaal dit een aantal dagen totdat je het gevoel hebt dat de kennis goed in je langer termijngeheugen- is verankerd.
• Bij technische kennis is het belangrijk een aantal dagen achter elkaar opdrachten te maken over deze kennis. Kan je het geleerde voldoende toepassen?
• Annotaties, waarbij je teksten van commentaar voorziet, is ook erg behulpzaam bij actief lezen. Gebruik de opmerkingentool die vaak bij readers is ingebouwd, of gebruik post-it, of schrijf simpelweg in de kantlijn. Noem kernpunten, verbanden, mogelijke tentamen vragen, dingen die je nog verder wil uitzoeken of begrijpen.
• Als je heel veel stof moet doornemen zorg dat je dan inzicht hebt over wat het meest belangrijk is, wat minder belangrijk en wat meer een prettige aanvulling is. Vraag je docent hier naar of iemand die het tentamen al eerder maakte. Laat je niet verlammen door hoeveelheden.
• Als je iets niet begrijpt, zoek een andere informatiebron die hetzelfde op een andere manier kan uitleggen. Bijvoorbeeld een instructievideo, een medestudent, een website enz.

De Franklinmethode bij het schrijven van teksten

Lees een tekst die je goed geschreven vindt.

Pak hieruit 1 alinea en schrijf per zin 1 of 2 kernwoorden op, zodat je kan onthouden waar de zin over gaat.

Nu ga je aan de hand van de kernwoorden zelf een tekst met dit onderwerp schrijven.

Vergelijk jouw tekst met de voorbeeldtekst. Welke is beter en waarom? Is het de zinsopbouw, het woordgebruik, het ritme, de sfeer enzovoort? Je moet weten waarom je iets goed vindt voordat je het zelf kunt toepassen.

Oefen jezelf erin om altijd wanneer je een tekst leest die je goed vindt er altijd even bij stil te staan waarom precies je deze tekst zo goed vindt. Zo maak je ketens met informatie over wat jij goed schrijven vindt.

Hetzelfde gaat op voor ander creatieve vaardigheden bijvoorbeeld: waarom vind je specifiek deze foto zo goed, dit schilderij, dit beeldhouwwerk of deze melodie. Wees specifiek en bouw zo als het ware een kennisbank in je hoofd over wat voor jou goed uitgedrukte creativiteit is.

Uitstel gedrag is iets wat bijna iedereen wel herkent. Je weet dat je moet beginnen, je stelt steeds weer uit en het wordt steeds moeilijker om jezelf tot iets te zetten.

Er zijn mensen die uitstellen als karaktereigenschap hebben. Deze mensen zullen dit meestal van zichzelf weten en al levenslang bezig zijn met strategieën om dit in de hand te houden.

Bij de meeste mensen is uitstelgedrag een gewoonte. Gewoontes kunnen met wat oefening omgebogen worden.

Ben je een blije uitsteller dan leef je vaak bij het moment, je plukt de dag als het ware en dat leren komt later wel. Deze mensen lijken zelf niet zo ongelukkig met het uitstelgedrag. Hun omgeving kan er wel last van hebben. Dit maakt motivatie om te veranderen lastiger.

Een angstige uitsteller stelt uit omdat hij of zij bang is dat het studeren niet lukt. Deze mensen willen meestal graag veranderen.

Tenslotte is er nog de uitsteller die overbelast is. Hij of zij moet te veel ballen in de lucht houden. Deze mensen hebben het gevoel dat ze wel willen veranderen, maar dit niet kunnen. Bij deze mensen helpt het vooral om te kijken naar planning en organisatie van hun leven en niet zozeer het uitstelgedrag zelf.

In het algemeen:
– Stel realistische doelen
– Maak een planning
– Stel prioriteiten
– Doe kleine taakjes eerst
– Elimineer afleidingen
– Gebruik time-management
– Beloon jezelf
– Wees bewust van je uitstelgedrag
– Werk samen
– Zoek ondersteuning